Mariusz Gołaj

Joanna Holcgreber

Marcin Jan Mrowca

Anna Maria Dąbrowska

Paweł Kieszko

Dorota Kołodziej

Kacper Lech

Tetiana Oreshko – Muca

Magdalena Pamuła

Anna Nguyen

Absolwenci Akademii Praktyk Teatralnych.

Włodzimierz Staniewski, 2002

ELEKTRA wg. Eurypidesa – Tragedia uczuć

„Elektra” Eurypidesa jest melodramatem, jak mówią uczeni, gatunkowo pomiędzy tragedią a dramatem satyrowym, z efektami heroikomicznymi. Ma konstrukcję niehomogeniczną. W sztuce rozpoznaje się zapożyczenia, wtręty (niektóre dodane po śmierci Eurypidesa), kompilacje, niezgodności, wywołujące spory czy niektóre słowa powinni wypowiadać ci a nie inni bohaterowie.

Mity w teatrze greckim były bez przerwy przerabiane i reinterpretowane. Eksperymentowano i wystawiano warianty („wariacje”) ze śmiałością, której trudno doszukać się w późniejszych epokach. Bardzo niewiele w opowieściach mitycznych jest niezmienne i sztywno ustalone. Fabuła, pisał Oliver Taplin, nie była ważna, ważne było jak poeta zmieniał ją w dramat. „Ograniczenia są niewielkie, przestrzeń dla artyzmu ogromna”(świadek Taplin). Eurypides i inni nie tylko dostarczali tekstów ale byli też kompozytorami, choreografami i reżyserami.
Musieli prowadzić próby, których proces mógł być uciążliwy, pełen napięć, zmian, poszukiwań inwariantów, napadów euforii i zwątpień, inwencji i odrzuceń, zmieniającego się tempa, kapryśnej dynamiki i wariackich pomysłów.

Michael Billington, The GUARDIAN, Londyn, 3.02.2006

Imponująca mieszanka dyscypliny i energii (…). Oni przypominają nam, że grecka tragedia była z założenia raczej całościowym, totalnym doświadczeniem teatralnym a nie powściągliwym wydarzeniem poetyckim. I choć łapie się tylko część znaczenia, to rezultatem tego jest wrażenie oglądania Eurypidesa w rozbłysku błyskawic (…)

 

Irena Alpatova, Kultura no 1, Moskwa

Staniewski przeszuflowuje tekst, dzieli i zamienia epizody, łączy ze sobą przeszłość i przyszłość, przeplata akcję muzyczno-plastycznymi cytatami i demonstracjami. Sam tekst jest przy tym daleki od pierwotnego. Także i to, że rozbrzmiewa onw  różnych językach (polskim, angielskim, starogreckim, rosyjskim) nie zawsze zrozumiałym dla widza, nie ma ani trochę wpływu na odbiór i wrażenie wizualno – emocjonalne. (…)Jeszcze jeden sukces Staniewskiego – stworzenie osobliwej techniki gestów, nazywanej cheironomią. Przy czym, gesty te nie są wymyślone, ale ironiczne i luźno skopiowane z oryginalnych sztuk antycznych. (…) Najważniejsze jest zadowolenie z samego procesu gry, trafiającej do wyższych zmysłów, lecz niezbyt nimi obciążonej. Co ciekawe, w ten proces delikatnie i praktycznie bez sprzeciwu wciągani są także widzowie. A taką jedność, jak wiadomo, ceni się chyba najbardziej.

 

New York Theatre Experience, Inc NY, Nowy Jork

Produkcja ta to kolejny etap odkrywania ikonografii i muzyki starożytnej Grecji, którego dokonuje reżyser Włodzimierz Staniewski. Podejmuje tematy nieszczęścia wygnania, żądzy zemsty, tabu kazirodztwa i niekończących się zmagań o wolność. Staniewski przekształca narracyjność spektaklu w fizyczność, gesty, działania i ruch; dociera do esencji tekstu; tworzy w pełni organiczny świat, w którym historia prowadzona jest nielinearnie.

 

Alexis Soloski, The Village Voice, Nowy Jork

ELEKTRA Ośrodka Praktyk Teatralnych „Gardzienice” może (…) plasować się jako najbardziej żywy wykład o semiotyce, jaki kiedykolwiek powstał. (…) Choć na motywach sztuki Eurypidesa, Staniewski (we współpracy z Mariuszem, Gołajem) dokonuje nielinearnej interpretacji. (…) Taki brak intrygi nie powoduje jednak nigdy, by spektakl stawał się nieciekawy czy trudny w odbiorze, raczej tym bardziej absorbujący.

 

Z komentarzy widzów pod artykułem w internetowej edycji New York Times

Fizyczność i gesty użyte podczas spektaklu tworzą (…) pulsujący życiem obraz ruchomego witraża. (…) Wiodący aktor i współtwórca Mariusz Gołaj jest niczym awangardowy polski Jack Nicholson. Jego gra jest wstrząsająca, zabawna, szalona, i głęboko osobista. (…) Nawet kiedy usuwa się w cień i pałeczkę przejmuje Elektra, zawsze jesteśmy z nim, w jego dziwacznej, koszmarnej podróży. Anna-Helena McLean, grająca Elektrę, uderza w histerię, czystą i złożoną, poprzez swe gestykulacje, śpiew i grę na wiolonczeli.

 

Phoebe Hoban, New York Times, Nowy Jork

Ta pieczołowicie zoriestrowana eksperymentalna technika (…) łączy antyczne teksty i przekazy oralne z rdzennymi środkami wyrazu.