Przejdź do treści
Gardzienice Logo Gardzienice Logo
Gardzienice Logo
  • O NAS ▾
    • O Ośrodku Praktyk Teatralnych
    • Kalendarium
  • SPEKTAKLE ▾
    • Teatr„Gardzienice”
    • Akademia Praktyk Teatralnych
  • PROJEKTY FESTIWALE ▾
    • Program „Kultura”
    • „Generator Nadziei” ▾
      • Program „Generator Nadziei”
      • Festiwal „Generator Nadziei”
    • Zrealizowane
  • DYDAKTYKA ▾
    • Założenia Dydaktyczne
    • Akademia Praktyk Teatralnych
    • Summer Intensive
    • Warsztaty Teatralne
  • GALERIA GARDZIENICE ▾
    • Aktualne Wystawy
    • Zrealizowane Wystawy
  • PRZESTRZEŃ ▾
    • Obiekty
    • Sceny I Przestrzenie
Aktualności Repertuar „Gardzienice” Online Dawność Kontakt
  • logo norweskie fundusze
  • logo artes liberales
  1. Strona główna
  2. Dawność
  3. Elektra
  • Poprzedni
  • Następny

Elektra

ELEKTRA   Eurypidesa

Cheironomia (gesty) / Esej Teatralny

Spektakl grany był w sezonach: 05.2004 – 12.2019

Reżyseria, adaptacja tekstu, dramaturgia muzyki i gestu: Włodzimierz Staniewski

Współpraca: Mariusz Gołaj

Przekład: Jerzy Łanowski

Adaptacja dawnych pieśni: Enkymasin, Tripoda Mantheion, Promoleth Helicona, Hode Galatan, Archan auxet Ageratoi, Asklepion Aeisomen – Maciej Rychły

Adaptacja pieśni Autophonoi: Anna-Helena McLean

Animacja: Daniel Tumanowicz, Rafał Tumanowicz

Muzycy: Gabriela Żmigrodzka/Karolina Rudaś, Rafał Granat, Filip Pysz, Kamil Gosek, Szymon Kałużny

Obsada Premierowa: Mariusz Gołaj, Joanna Holcgreber, Marcin Mrowca, Grzegorz Podbiegłowski, Anna-Helena McLean, Anna Dąbrowska, Elżbieta Rojek, Agnieszka Mendel, Absolwenci III Akademii Praktyk Teatralnych „Gardzienice”

W kolejnych spektaklach występowali między innymi: Julia Bui-Ngoc, Karolina Cicha, Bartosz Nowakowski, Esztella Levko, Benedykt Hitchins, Justyna Jary, Aleksandra Gronowska, Barbara Songin, Alicja Żmigrodzka, Marek Kościółek, Maniucha Bikont, Emilia Śniegoska, Emilia Raiter, Marie Paskova, Alina Jurczyszyn, Ivor Houlker, Artem Manuilov, Martin Quintela, Lia Ikkos Serrano, Maciej Gorczyński, Aleksandra Zawłocka, James Brennan

Pierwsze prezentacje “Scen z Elektry”: jesień 2002 w Gardzienicach;

Premiera: styczeń 2004, w ramach festiwalu „Polski Ekspres” organizowany przez Teatr Hebbel am Ufer w Berlinie (koprodukcja)

Mariusz Gołaj

Joanna Holcgreber

Marcin Jan Mrowca

Anna Maria Dąbrowska

Paweł Kieszko

Dorota Kołodziej

Kacper Lech

Tetiana Oreshko – Muca

Magdalena Pamuła

Anna Nguyen

Absolwenci Akademii Praktyk Teatralnych.

Włodzimierz Staniewski, 2002

ELEKTRA wg. Eurypidesa – Tragedia uczuć

„Elektra” Eurypidesa jest melodramatem, jak mówią uczeni, gatunkowo pomiędzy tragedią a dramatem satyrowym, z efektami heroikomicznymi. Ma konstrukcję niehomogeniczną. W sztuce rozpoznaje się zapożyczenia, wtręty (niektóre dodane po śmierci Eurypidesa), kompilacje, niezgodności, wywołujące spory czy niektóre słowa powinni wypowiadać ci a nie inni bohaterowie.

Mity w teatrze greckim były bez przerwy przerabiane i reinterpretowane. Eksperymentowano i wystawiano warianty („wariacje”) ze śmiałością, której trudno doszukać się w późniejszych epokach. Bardzo niewiele w opowieściach mitycznych jest niezmienne i sztywno ustalone. Fabuła, pisał Oliver Taplin, nie była ważna, ważne było jak poeta zmieniał ją w dramat. „Ograniczenia są niewielkie, przestrzeń dla artyzmu ogromna”(świadek Taplin). Eurypides i inni nie tylko dostarczali tekstów ale byli też kompozytorami, choreografami i reżyserami.
Musieli prowadzić próby, których proces mógł być uciążliwy, pełen napięć, zmian, poszukiwań inwariantów, napadów euforii i zwątpień, inwencji i odrzuceń, zmieniającego się tempa, kapryśnej dynamiki i wariackich pomysłów.

Trailer

Michael Billington, The GUARDIAN, Londyn, 3.02.2006

Imponująca mieszanka dyscypliny i energii (…). Oni przypominają nam, że grecka tragedia była z założenia raczej całościowym, totalnym doświadczeniem teatralnym a nie powściągliwym wydarzeniem poetyckim. I choć łapie się tylko część znaczenia, to rezultatem tego jest wrażenie oglądania Eurypidesa w rozbłysku błyskawic (…)


Irena Alpatova, Kultura no 1, Moskwa

Staniewski przeszuflowuje tekst, dzieli i zamienia epizody, łączy ze sobą przeszłość i przyszłość, przeplata akcję muzyczno-plastycznymi cytatami i demonstracjami. Sam tekst jest przy tym daleki od pierwotnego. Także i to, że rozbrzmiewa onw  różnych językach (polskim, angielskim, starogreckim, rosyjskim) nie zawsze zrozumiałym dla widza, nie ma ani trochę wpływu na odbiór i wrażenie wizualno – emocjonalne. (…)Jeszcze jeden sukces Staniewskiego – stworzenie osobliwej techniki gestów, nazywanej cheironomią. Przy czym, gesty te nie są wymyślone, ale ironiczne i luźno skopiowane z oryginalnych sztuk antycznych. (…) Najważniejsze jest zadowolenie z samego procesu gry, trafiającej do wyższych zmysłów, lecz niezbyt nimi obciążonej. Co ciekawe, w ten proces delikatnie i praktycznie bez sprzeciwu wciągani są także widzowie. A taką jedność, jak wiadomo, ceni się chyba najbardziej.


New York Theatre Experience, Inc NY, Nowy Jork

Produkcja ta to kolejny etap odkrywania ikonografii i muzyki starożytnej Grecji, którego dokonuje reżyser Włodzimierz Staniewski. Podejmuje tematy nieszczęścia wygnania, żądzy zemsty, tabu kazirodztwa i niekończących się zmagań o wolność. Staniewski przekształca narracyjność spektaklu w fizyczność, gesty, działania i ruch; dociera do esencji tekstu; tworzy w pełni organiczny świat, w którym historia prowadzona jest nielinearnie.


Alexis Soloski, The Village Voice, Nowy Jork

ELEKTRA Ośrodka Praktyk Teatralnych „Gardzienice” może (…) plasować się jako najbardziej żywy wykład o semiotyce, jaki kiedykolwiek powstał. (…) Choć na motywach sztuki Eurypidesa, Staniewski (we współpracy z Mariuszem, Gołajem) dokonuje nielinearnej interpretacji. (…) Taki brak intrygi nie powoduje jednak nigdy, by spektakl stawał się nieciekawy czy trudny w odbiorze, raczej tym bardziej absorbujący.


Z komentarzy widzów pod artykułem w internetowej edycji New York Times

Fizyczność i gesty użyte podczas spektaklu tworzą (…) pulsujący życiem obraz ruchomego witraża. (…) Wiodący aktor i współtwórca Mariusz Gołaj jest niczym awangardowy polski Jack Nicholson. Jego gra jest wstrząsająca, zabawna, szalona, i głęboko osobista. (…) Nawet kiedy usuwa się w cień i pałeczkę przejmuje Elektra, zawsze jesteśmy z nim, w jego dziwacznej, koszmarnej podróży. Anna-Helena McLean, grająca Elektrę, uderza w histerię, czystą i złożoną, poprzez swe gestykulacje, śpiew i grę na wiolonczeli.


Phoebe Hoban, New York Times, Nowy Jork

Ta pieczołowicie zoriestrowana eksperymentalna technika (…) łączy antyczne teksty i przekazy oralne z rdzennymi środkami wyrazu.

Na czarnym tle spoglądająca w lewo zamaskowana postać z uniesioną do góry ręką. Ma na sobie białą szatę, do której przymocowano siedem dużych, drewnianych masek o surowo ciosanych rysach wyrażających różne emocje.
Fotografia przedstawia grupę stojących na czarnym tle roześmianych dwóch kobiet i trzech mężczyzn w ekspresyjnych pozach. Wszyscy mają na sobie stylizowane stroje nawiązujące do estetyki starożytnej. Kobieta z lewej, oraz dwaj mężczyźni stojący nieco z tyłu trzymają w rękach maski z doczepionymi do n ich pasami materiału imitującego włosy lub chusty zakrywające włosy.
Na pierwszym planie postać młodej, długowłosej kobiety w bliskim ujęciu, składającej dłonie w gest przypominający daszek lub trójkąt. Spogląda przed siebie otwartymi szeroko oczami, usta ma otwarte. Ma na sobie ciemną suknię z odsłoniętymi ramionami. Za nią, w tle, niewyraźna sylwetka mężczyzny w ciemnej szacie i młodej kobiety w białej sukni.
Fotografia przedstawia teatralną scenę wyłożona deskami. Z tyłu, na tle brązowej ściany, stoi rząd siedmiu wysokich, drewnianych tronów. Na pierwszym planie,m przed tronami, stoją mężczyzna i kobieta w stylizowanej pozie. Mężczyzna, siwowłosy i brodaty, ubrany w ciemna szatę wznosi nad kobietą topów. Kobieta, ubrana w długą, jasną suknię przyklęka po jego prawej stronie, wznosząc ku niemu ręce i błagalne spojrzenie. Oboje odtwarzają pozę ze starożytnego, greckiego malowidła, które wyświetla się w tle na ścianie, ponad tronami. Za nimi, na środkowym tronie, siedzi młody mężczyzna z brodą. Po lewej i prawej stronie, przy tronach klęczą lub stoją młode kobiety w prostych sukniach i obserwują akcję.
Ekspresyjna fotografia, przedstawiająca w bliskim ujęciu pięć osób. Na pierwszym planie pochylony mężczyzna z długimi, związanymi na czubku włosami, podtrzymuje leżącą mu na plecach krzyczącą, młodą kobietę z rozrzuconymi na boki rękami i nogami. Za nimi, stoi zamaskowany, siwy mężczyzna w ciemnej szacie, a jeszcze za nim – uśmiechnięty szeroko czarnowłosy mężczyzna, który rękami podtrzymuje nogi kobiety.
Ekspresyjna fotografia przedstawiająca na jasnym tle i w bliskich ujęciach pięć śpiewających młodych kobiet i brodatego mężczyznę grającego na akordeonie. Za nimi znajdują się trzy wysokie, drewniane trony. Pierwsza kobieta z lewej spogląda w bok, pozostałe cztery patrzą na wprost. Dwie środkowe siedzą na oparciach tronu, dwie pozostałe stoją między tronami. Wszystkie mają na sobie proste suknie bez rękawów, w kolorach brązowym, zielonym lub białym.
Ekspresyjna fotografia przedstawia pięć osób w dwóch rzędach, na czarnym tle, które wykonują ten sam gest uniesionych do wysokości rąk z palcami wskazującym i kciukiem zetkniętymi ze sobą w kółko. Wszyscy mają na sobie stylizowane stroje nawiązujące do wzorów antycznych. W centrum fotografii stoi starszy, wznoszący oczy do góry mężczyzna z długimi, białymi włosami i brodą. Po jego lewej stronie soi kobieta w białej sukni bez rękawów, z wyraźnie pogrubionymi brwiami. Kobieta z prawej strony ma na sobie ciemną suknię, także bez rękawów. Za nimi stoi dwóch młodych, ciemnowłosych mężczyzn z brodami.
Scena teatralna na tle z jasnej tkaniny rozwieszonej na ścianie. Na scenie z desek ustawiono, pod ścianą, sześć identycznych, drewnianych tronów. W centrum fotografii, przed tronami, stoi pięć osób w identycznej pozycji, ubranych w kostiumy stylizowane na antyczne/ Wszyscy wznoszą skośnie i ku górze lewę ręką, prawą trzymając przed sobą, w geście przypominającym nieznacznie strzelanie z łuku. Ten sam gest wykonują także dwie młode kobiety w ciemnych, prostych sukniach bez rękawów, siedzące na tronach na lewo i prawo od stojącej grupy. W centrum stoi starszy, siwowłosy mężczyzna z brodą. Po jego lewej i prawej stronie dwie młode kobiety, jedna w ciemnej sukni, druga w jasnej. Jeszcze dalej na pewno i prawo młodzi, ciemnowłosi mężczyźni z brodami.
Na czarnym tle, w dolnej części fotografii, stojący blisko siebie śpiewający mężczyzna i kobieta w strojach stylizowanych na antyczne, widoczni od pasa w górę. Spoglądają sobie w oczy. Kobieta wznosi ku górze prawą rękę i podtrzymuje nią kręcone, jasne włosy. Mężczyzna gra na dawnym drewnianym instrumencie przypominającym dużą lirę.
Ekspresyjna fotografia przedstawiająca w bliskim ujęciu dwie zamaskowane, widmowe postacie na czarnym tle. Z przodu, po lewej, kobieta z masce wyobrażającej przerażenie. Nachyla się do przodu i kieruje ręce w prawo, jakby próbowała zasłonić albo odepchnąć stojącego za nią mężczyznę w czarnej szacie, z rozłożonymi szeroko ramionami. Do szaty mężczyzny przyczepionych jest sześć masek wyobrażających różne emocje i nawiązujących do estetyki starożytnej Grecji.
Switcher to english language ENGLISH VERSION

Ośrodek Praktyk Teatralnych "Gardzienice

Gardzienice Home Icon Grodzka 5A, 20-112 Lublin

Ikona telefonu do biuraBiuro w Lublinie: +48 81 5329840

Ikona telefonu do recepcjiRecepcja: +48 81 5821398

Ikona koperty office@gardzienice.org

Instytucja Samorządu Województwa Lubelskiego współprowadzona przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Ministerstwo Kultury Województwo Lubelskie
Mapa strony Deklaracja dostępności Polityka prywatności Biuletyn Informacji Publicznej BIP
Facebook icon Instagram icon Youtube icon Newsletter icon

Ośrodek Praktyk Teatralnych

Gardzienice

założony i budowany przez Włodzimierza Staniewskiego

Twoje dane należą do Ciebie i wspieramy Twoje prawo do prywatności.

Aby zapewnić najlepszą jakość korzystania z naszej witryny, używamy plików cookie lub podobnych technologii. Wybierz poziom dostępu do danych, aby zdecydować, do jakich celów możemy wykorzystywać i udostępniać Twoje dane.

Preferencje cookies

Polityka prywatności