
Wystawa: Zofia Stryjeńska – Tańce, Stroje i Zabawki
Ośrodek Praktyk Teatralnych „Gardzienice”
Galeria Gardzienice
mają zaszczyt zaprosić
na wernisaż wystawy
Zofii Stryjeńskiej
Galeria Gardzienice
mają zaszczyt zaprosić
na wernisaż wystawy
Zofii Stryjeńskiej
Tańce, Stroje i Zabawki – „Tam jedynie znaleźć jeszcze można barwę” / Zofia Stryjeńska – prace wybrane.
Wernisaż będzie miał miejsce 1 grudnia 2022r., o godz. 18.00
w Galerii Gardzienice, przy ul. Grodzka 5a w Lublinie.
Kurator wystawy: Zuzanna Zubek-Gańska
Aranżacja światła: Włodzimierz Janowski
w Galerii Gardzienice, przy ul. Grodzka 5a w Lublinie.
Kurator wystawy: Zuzanna Zubek-Gańska
Aranżacja światła: Włodzimierz Janowski
Współorganizacja: Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie oraz Muzeum Etnograficzne im. S. Udzieli w Krakowie.
Prace ze zbiorów: Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie oraz z Muzeum Etnograficznego im. S. Udzieli w Krakowie.
Wstęp na wernisaż i wystawę jest bezpłatny. Obecność na wernisażu nie wymaga wcześniejszej rezerwacji.
Wernisaż ma formę otwartą.
Wystawa potrwa do 30 grudnia 2022 r.
Wystawa potrwa do 30 grudnia 2022 r.
”Nasze życie jest okropnie szare. Nawet taksówki w mieście są szare. Ubrania wasze, was, nieszczęsnych mężczyzn, to parodia barwy. Szarość, szarość, szarość! W tym szarym świecie miasta i cywilizacji malarz nie może znaleźć barwy, której tak potrzebuje i tak szuka, jak muzyk melodii. Trzeba iść po barwę na wieś, bo kraje, w których tej barwy jest jeszcze dużo, więc egzotyka, ta centrala światowa kolorów, są niestety zbyt daleko i dla nas niedostępne”.
/ Zofia Stryjeńska
Nasza ekspozycja tonie w rozbudowanej kolorystyce, kolor jest obecny na każdej z prac Artystki, w mniejszym bądź większym zakresie. Niezaprzeczalnie włada przestrzenią, potęguje ekspresje. Wśród zaprezentowanych prac królują zabawki, ekspresyjne, z pomysłem. I na te zabawki w dużej mierze pragniemy zwrócić uwagę oglądających, gdyż ich fenomen jest znaczny, powstawały w Warsztatach Krakowskich mieszczących się w Muzeum Techniczno – Przemysłowym przy ulicy Smoleńsk 9 gdzie silnie kształtował się na tamten czas trend hołdujący sztuce ludowej. Rodzi się sztuka nowa, mocno scalona z folklorem. Królestwem Artystki jest pracownia, w której tworzy modele zabawek inspirowane Polską obrzędowością. Wybujałe barwy, intensywne, pulsujące, mocne, szachy, klocki, różnorodne, lajkoniki, Sabały, smoki. Zabawki, którym czas umknął, są wpisane w nasz kontekst kulturowy, nawiązują do podań i bajek, dziecięcych opowieści. Jest i Pan Twardowski, i Sabała, i paw wielopióry, gęś z szyją na sprężynce, dzięcioł, jaskółka, co jej towarzyszy sprężynowa nóżka, i czapla o długiej szyi. Niosą w sobie ekspresje, ludową estetykę i zawadiacki element, pazur, charakterystyczny dla Zofii Stryjeńskiej.
Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie, które użyczyło na ekspozycje modele zabawek wg. projektów Zofii Stryjeńskiej posiada w swoich zbiorach kolekcję zabawek z Warsztatów. O tyle jest to istotne, iż choć nie jest to duża kolekcja to jest ona jedyna i tylko tam zachowana. Na wystawie zobaczyć będzie można zabawki, które powstały w Warsztatach Krakowskich jako prototypy zaprojektowane przez artystów plastyków. Zabawki, które w nich powstały, nawiązywały w treści, formie i zdobieniu do polskiego folkloru, szczególnie krakowskiego. Bazowały na technice tradycyjnej, tożsamej z kulturą ludową, i były wytwarzane według obowiązujących dla niej założeń.
Dziś „Emausowe ptaki” i zabawki, które dawnymi czasy nabyć można było w Sukiennicach zamknęliśmy pod kloszem, pod kurtyną szkła. Ujęte światłem spoglądają na nas wabiąc wzorami, jakimi zostały opatrzone. Fantazyjne, baśniowe kradną uwagę i przenoszą nas w świat wyobraźni, nie tylko dziecięcej, lecz także jej, Zosi.
Od Pana Tadeusza tanecznym krokiem nucąc oj oj dana płynnie przechodzimy do „Tańców Polskich”, barwnych rotograwiur z 1929 r. To osobny rozdział tej ekspozycji.
„Kujawiak”, „Kołomyjka”, „Polonez”, „Zbójnicki”, „Oberek”, „Mazur” to tylko niektóre z barwnych rotograwiur z teki „Tańce polskie”. Tworzone w 1927 roku zostały wydane dopiero w 1929 r. nakładem Drukarni Narodowej. Na tekę składa się 11 rotograwiur. Te w Galerii znalazły się dzięki uprzejmości Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie, podobnie zresztą, jak i „Stroje Ludowe”.
Na wystawie zaprezentowane zostaną również „Polskie Stroje Ludowe”, litografie barwne, gwasze ręcznie malowane szablonem, wydane w 1939 r.